Als je heel erg verliefd bent, heb je ook wel vlinders in je buik. Als je je rot voelt, zit er een spreekwoordelijke knoop in je maag en wanneer je een situatie niet vertrouwt, tracht je te luisteren naar je onderbuikgevoel: ons buikgebied is hypergevoelig en wordt ook wel het ‘tweede brein’ genoemd. Psychosociaal therapeute Inge van de Inge van Liempt Kliniek behandelt cliënten met behulp van neurofeedback therapie en legt uit hoe het zit.
Waarom noemen we onze buik het tweede brein?
Inge: “Ons buikbrein staat bij veel wetenschappers in het middelpunt van de belangstelling: er is al veel over bekend maar ook nog heel veel niet. Eigenlijk weten we sinds kort pas hoe belangrijk de bacteriën in ons darmstelsel zijn. Deze vijftig biljoen bacteriën vormen het microbioom en zijn samen met de zenuwcellen in onze hersenen verantwoordelijk voor de aanmaak van het gelukshormoon serotonine. Mentale klachten én lichamelijke klachten kunnen optreden als er iets in dit ingewikkelde systeem verstoord raakt.”
Kun je je klachten verminderen door een gezonder eetpatroon?
“Het is een wisselwerking. Sommige klachten zoals sombere gevoelens en mentale vermoeidheid kun je aanpakken door je eetpatroon te veranderen. Bij buikpijn stappen we vaak naar de dokter met de vraag hoe we de pijn wegnemen. Het is effectiever om je darmklachten te verminderen door op zoek te gaan naar de achterliggende oorzaak ervan. Het antwoord kan verscholen liggen in je psyche.”
Hoe doe je dat, je psyche onderzoeken?
“Door te kijken of er factoren zijn in jouw dagelijkse leven die momenteel veel stress bezorgen. Hier hoef je je niet altijd bewust van te zijn. Ook traumatische gebeurtenissen die je eerder hebt meegemaakt of hebt doorgekregen van vorige generaties worden als stress opgeslagen in je je onderbewuste brein; in ons limbisch systeem en in de hersenstam. Als ons lichaam bepaalde situaties als ‘stress’ herkent, kan dit – direct of later – een reactie geven in de maag en darmen. Soms nog vóórdat we hier zelf bewust van zijn. Pas als het ons derde ‘cognitieve’ brein bereikt, ervaren we bewust stress en kunnen er heftige emoties vrijkomen. Emoties komen alleen vrij als de drie “breinen” met elkaar in verbinding staan, dus een verbinding tussen ons denken, lichamelijk voelen en emotioneel voelen zorgt ervoor dat we stress kunnen reguleren.”
Kun je je buik dus gebruiken als een vroegtijdig alarmsysteem? Of ben je als je klachten ervaart al te laat?
“Ons lichaam zit zo mooi in elkaar. In principe mag je er vanuit gaan dat je lichaam een zelfherstellend vermogen heeft. Te laat ben je dus bijna nooit, als het om emotionele pijn gaat. Je lichaam geeft niet zomaar een signaal en spreekt altijd de waarheid, luister dus naar je buik.”
Hoe leer je luisteren naar je lichaam?
“Elk lijf is anders. Leer het jouwe kennen door te onderzoeken hoe de systemen in je onderbewuste zijn opgebouwd. Kom er achter welke situaties jij bestempelt als ‘veilig’ en als ‘onveilig’ en welke vaste overtuigingen (ik deug niet – ik ben schuldig – ik kan het niet) jij in de loop der jaren hebt opgebouwd. Tip: Ingeborg Bosch beschrijft vijf afweermechanismen bij stress. Onderzoek welk mechanisme jij het meest gebruikt. Zodra je deze patronen bij jezelf gaat herkennen, kun je aan de slag met reguleren. Zorg er vervolgens voor dat je vervelende emoties doorvoelt in plaats van wegstopt. Laat ze er zijn, dan zullen ze vanzelf verdampen.”
N.B.
Bij darmklachten raden we je aan om altijd eerst naar een dokter te gaan. Je kunt wel zelf ‘uitdokteren’ dat het door psychische klachten komt, maar als het toch door iets anders komt is het zaak er op tijd bij te zijn.
